کتاب البکاء للحسین علیه السلام که در ثواب گریستن و عزاداری برای حضرت سید الشهداء علیه السلام و وظایف تعزیه داری به رشته تحریر درآمده است، شامل بیست باب می باشد، که با استفاده از منابع حدیثی جمع آوری شده است.

در واقع می توان این کتاب را یکی از جامع ترین آثار در جمع آوری احادیث گریه بر سید الشهداء علیه السلام خواند، که مرحوم میرجهانی آن را در ۶۲۷ صفحه به خط خود نگاشته است

در تمام مراحل تحقیق و تصحیح این کتاب، سعی و کوشش بر این بوده که حفظ امانت شود و مصادر تمام آیات، روایات، نقل قول ها و اشعار عربی و فارسی به تمامه استخراج گردد.

مرحوم میرجهانی قبل از وفات وصیت می کنند، که پس از فوتشان و هنگام دفن، کتاب البكاء للحسين علیه السلام را به همراه کتاب الدرر المكنونة في الامام والامامة وصفاته الجامعة را باز نموده و در قبر به امید شفاعت روی سینه ایشان بگذارند.

نقل شده است، که پس از رحلت ایشان، آن مرحوم را در عالم خواب دیده اند و ایشان فرموده اند که : من به واسطه کتاب البكاء للحسين عليه السلام شفاعت شدم.

دیباچه کتاب

باب اول: احادیث ثواب گریستن بر سیدالشهدا علیه السلام

باب دوم: در خواص و فوائد گریه بر حسین علیه السلام

باب سوم: در بیان بعضی امور مهم:

حکم گریه بر غیر امام حسین علیه السلام، گریه بر حسین علیه السلام افضل همه عبادات، فضیلت تباکی، گریه از خوف خدا و گریه در محبت به خدا، اقسام گریه بر سید الشهداء، حقیقت گریه بر سید الشهداء، اسباب قطع گریه، قساوت قلب، در خواص عجیب گریه و احادیث آن

باب چهارم: احادیث گریه انبیاء علیهم السلام بر امام حسین علیه السلام

باب پنجم: احادیث گریه آسمان ها و زمین ها

باب ششم: احادیث خون باریدن آسمان

باب هفتم: احادیث گریه ملائکه و اهل آسمان

باب هشتم: احادیث ثواب خواندن و سرودن شعر برای حسین علیه السلام

باب نهم: عزاداری طوائف جن

باب دهم: در حزن و اندوه و گریه حیوانات بر حسین علیه السلام

باب یازدهم: در بیان گریه پرندگان بر امام حسین علیه السلام

باب دوازدم و سیزدهم: تألم و تأثر و گریه نباتات و جمادات

باب چهاردهم گریه کفار و ملل مختلف

باب پانزدهم: راجع به انتقادات وارده بر کیفیت های عزاداری بر امام حسین علیه السلام و جواب معترضین

باب شانزدهم: در شروع به عزاداری بر آن حضرت هنگام مراجعت از شام به مدینه

باب نوزدهم در بیان وظایف عزاداری کنندگان

باب بیستم: اشعار مؤلف در رثای امام حسین علیه السلام

پیش درآمد دوم: [اقسام گریه]

 باید دانست که موجبات و اسباب گریستن چند چیز است که احداث گریه بواسطه آنها می شود:

اول: گریه در حال خوف که سبب آن ترس داشتن از کسی یا چیزی باشد؛ خواه خوف از خدا یاگناهان دنیوی و اخروی.

دوم :گریه در اثر مصیبت و فقدان عزیزی که از دست داده باشد.

سوم:گریه در اثر رنج و مشقت و یا خستگی مافوق طاقت.

چهارم: گریه در حال اضطرار.

پنجم: گریه در حال انتظار.

ششم: گریه در حالی که شخص را اجبار کنند به امری که برخلاف میل او باشد.

هفتم: گریه شوق در اثر ملاقات عزیزی یا چیزی که به آن علاقه مفرط داشته.

هشتم: گریه فراق و آن در اثر جدا شدن از عزیزان و دوستان.

نهم: گریه حسرت.

دهم:گریه ندامت.

یازدهم:گریه از روی حیله و خدعه و فریب.(ص29-30)

پیش درآمد سوم

چون انواع گریه ها دانسته شد ، اکنون بدان که گریستن برای گریه کننده، گاهی از راه عبادت و بندگی خدا باشد، به نحوی که خدا خواسته، و گاهی از راه هوا و هوس ، و شهوت رانی و برای دنیا و معصیت باشد . [گریستن] اول سبب رضایت خدا و ارتقاع درجات است در دنیا و آخرت ، و [گریستن] دوم سبب خشم و غضب خدا ، و خسران و عذاب دنیا و آخرت خواهد بود، چنانچه ان شاء الله تعالی بعد از این به محل خود مفصّلاً شرح داده خواهد شد.(ص30)

باب نوزدهم در بیان وظائف عزاداری

و آن مشتمل است بر چند مطلب که رعایت آنها بر علاقمندان بسیار لازم است تا عمل ایشان مقبول واقع شود و مثمر ثمرهای خوب گردد ، ان شاء الله تعالی.

مطلب اول: در بیان وظایف برپا دارندگان عزا

مجالسی که برای عزاداری اهل بیت پیغمبر علیهم السلام برپا می شود باید به قصد قربت و برای خشنودی خدای تعالی و مرضیه خاطر خاتم الانبیاء و فاطمه زهرا و ائمه هدی - صلوات الله علیهم اجمعین - و خالی از شوائب شرک و ریا باشد و برای خودنمائی و اغراض فاسده دنیویه نباشد تا تأسیس آنها موجب سعادت دو جهانی و رستگاری در دنیا و اخرت گردد که قطعا چنین مجالسی منظور نظر آل محمد علیهم السلام و خشنودی آنها خواهد بود و از شعائر بزرگ الهی و کاشف از تقوی و ورع برپا کننده چنین مجالس است و مصداق آیه شریفه : «ومن يعظم شعائر الله فإنّها من تقوى القلوب» در حق او صادق خواهد بود.

پس باید دانست که از جمله شعائر دینی و مذهبی که فوق العاده دارای عظمت و اهمیت است، تأسیس و تشکیل مجالس و اجتماعات دینی و مذهبی است ، در صورتی که شرایط مشروع بودن آن رعایت شود و طبق مقررات مشروعه تشکیل و تنظیم وبرگزار گردد تا انگیزه رضایت و خشنودی خدا و رسول و ائمه عليهم السلام شود. زیرا که بوسیله بپا داشتن و اجتماع در اینگونه مجالس و استماع سخنان بزرگان اهل دانش ، مفاسد و زشتی های دینی و دنیوی اجتماعی و فردی و اخلاقی را زایل می کند و از پس زوال و تخلیه شدن از آنها ، شنونده متصف به صفات حمیده گردد و خود را اصلاح کند.

شکی نیست که احیا کننده چنین مجالسی مأمور به شیعیان و مشمول دعای امام صادق علیه السلام و سایر ائمه طاهرین - علیهم السلام ۔ خواهد بود، چنانچه آن حضرت فرموده : « رحم الله من أقام أمرنا ».یعنی : ( خدا رحمت کند کسی را که بپا دارد امر ما را )

. و به پسر سرحان فرموده :«ای داود ، دوستان ما را سلام برسان از ما ، و بگو به آنها که بپا دارند امر ما را ، و بدانکه جمع نمی شوند دو نفر از آنها که بپا دارند امر ما را مگر آنکه سوم از ایشان ملکی باشد که طلب آمرزش کند برایشان ، و فخر نماید خدا برای این دو نفر به ملائکه خود، پس هرگاه با هم جمع شوند دوستان ما با همدیگر و در مجمع خود ما را یاد کنند امر ما را از جمع شدن ایشان و یاد کردنشان ما را زنده می شود امر ما . و بهترین مردمان پس از ما کسی است که یاد کند و زنده بدارد امر ما را ، و دعوت کند مردمان را بیاد آوری از ما »

 و در روایت دیگر نیز از آن حضرت روایت شده که فرموده : «ای کاش هر پانزده قدم پانزده قدم دوستان ما گرد یکدیگر جمع می شدند و به یاد کردن از ما ، امر ما را زنده می داشتند »

پس تأسیس چنین مجالسی از عبادات مطلوبه و محبوبه نزد خدا و رسول او و ائمه هدی صلوات الله علیهم الجمعین و تءمین کسعادت دنیا و آخرت و آمرزش گناهان خواهد بود به سبب دعای آن بزرگوار. (ص444)