طرح افزايش و رشد صنعت نشر كشور با تخصيص بخشي از يارانه

براي گسترش فرهنگ كتاب و كتابخواني، لازم است همه افراد جامعه نسبت آن اقدام كنند و براي اين مساله جايگاه ويژه اي قائل شوند. اين طرح در صدد است تا با اختصاص بخشي از يارانه هر فرد به خريد كتاب و محصولات فرهنگي (كتاب، فيلم، تئاتر، موسيقي و...) زمينه و بستر لازم براي افزايش كتابخواني را آماده سازد. علاوه بر كتابخواني، با اين طرح مي‌تواند هر گونه كسب و كار فرهنگي را رونق داد. كسب و كارهايي در حوزه سينما، تئاتر، موسيقي، موزه و... نيز از اين طرح مي‌تواند بهره‌مند شوند. اكنون اين مصارف فرهنگي در سبد مصرف خانوار، جايگاه و سهم مناسبي ندارد و به جاست در دولت تدبير و اميد، راه‌كاري براي رونق فضاي فرهنگي پيدا كرد. ضمن اينكه با توجه به برخي اظهارنظرها و جبهه‌گيري‌ها، مبلغ يارانه فرهنگي آن‌قدر زياد نيست كه سبد كالاهاي اساسي را در خطر اندازد، اما همين مبلغ اندك، فضاي فرهنگي كشور را رونق خواهد داد. اين را هم بايد در نظر داشت كه وقتي دولت براي كالاهاي اساسي، راه‌كارهاي خوبي يافته كه تاكنون چند مرحله آن انجام شده و موفقيت نسبي داشته، شايسته است در بخش فرهنگ هم تدابيري بيانديشد تا سهم فعاليتهاي فرهنگي دولت را بالا ببرد.

اهداف طرح:

1. گسترش فرهنگ كتاب و كتابخواني در جامعه
2. افزايش سهم كتاب و محصولات فرهنگي در سبد مصرفي خانوار
3. افزايش اشتغال در بخش صنعت نشر
4. رونق صنعت نشر و سينماي كشور
5. افزايش سرانه مطالعه در كشور

ويژگي‌هاي طرح:

1. هدفمند شدن بخشي از يارانه هاي مردم در حوزه هاي فرهنگي (كتاب، سينما و...)
2. پايين بودن درصد خطاها و سوءاستفاده‌هاي احتمالي
3. يارانه‌ي اعطايي در بخش مورد نظر (حوزه‌هاي فرهنگي) مصرف مي‌شود.
4. گزارشگيري از حوزه هاي فرهنگي مورد علاقه و نياز مردم با توجه به ميزان و نحوه مصرف كردن يارانه اعطايي
5. شناخت ضعف‌هاي موجود و احتمالي در حوزه مسايل فرهنگي
6. برنامه ريزي در حوزه‌هاي كتاب و ساير محصولات فرهنگي با توجه به پراكندگي مناطق
7. پر رنگ شدن سهم فرهنگ در سبد خانوارها در مناطق محروم و رونق گرفتن كسب و كار فرهنگي در اين گونه مناطق
8. اجراي طرح توسط بخش خصوصي فعال در حوزه فرهنگ است.

شيوه اجرايي طرح:

بخشي از يارانه اعطايي به هر فرد كه در حساب سرپرست خانوار واريز مي‌شود، به نحوي تنظيم و برنامه ريزي مي‌شود كه فقط توسط پوزهاي مخصوص اين طرح ، قابل دريافت است. به اين صورت كه مثلا مبلغ 000/50 ريال از يارانه هر فرد به كارت بانكي ديگري (متعلق به سرپرست خانوار) واريز مي‌شود كه پوزهاي معمولي امكان استفاده از آن را ندارد. هم اكنون كارت‌هاي الكترونيكي كتاب كه به اهل قلم و استادان و دانشجويان اعطا مي‌شود بر همين منوال است و فقط با پوزهاي بانك صادرات مي‌تواند تراكنش داشته باشد. البته نه همه پوزهاي بانك صادرات، بلكه پوزهايي كه در كتابفروشي‌ها و دفاتر نشر فعال است و لاين ويژه براي استفاده از اين كارت دارند. در واقع فرد نميتواند يارانه فرهنگي را در موارد خارج از حوزه فرهنگ مصرف كند.

با توجه به تعداد افراد ثبت نامي براي دريافت يارانه در سايت مركز آمار كه 73 ميليون و 600 هزار نفر و تعداد افراد ثبت نام و افتتاح حساب كرده در سايت وزارت رفاه را كه الان يارانه دريافت مي كنند را 72 ميليون و 500 هزار نفر اعلام شده است، گردش مالي 4 هزار و 350 ميليارد توماني صنعت نشر و سينما با طرح موسسه كتاب 57 ايجاد خواهد شد. گردش مالي ماهانه، 362 ميليارد و پانصد ميليون تومان خواهد بود.

هزينه راه‌اندازي طرح:

با توجه به فراهم بودن بسترهاي لازم براي اين طرح از جمله جاري بودن سيستم كارتهاي فرهنيگ در پوزهاي بانك صادرات، فقط كافي است در يك دوره زماني تعريف شده، به سرپرست‌هاي خانوارها اعلام شود تا نسبت به دريافت كارت بانكي ديگر (با عنوان كارت فرهنگي) در بانك صادرات (يا هر بانك ديگري كه بسترهاي الكترونيكي آن را داشته باشد) اقدام كنند. سرپرست ها شماره كارت هاي فرهنگي را در سامانه اي كه بدين منظور طراحي و راه اندازي شده يا سامانه كنوني رفاهي دات آي آر، ثبت مي‌كنند و پس از آن مبلغ يارانه فرهنگي در آن حساب منظور مي‌شود. طبيعي است كه اين طرح براي راه هزينه‌هايي در بر خواهد داشت، اما با توجه به فراهم بودن برخي بسترهاي لازم، اين هزينه منطقي و اندك خواهد بود كه در صورت نياز مي‌توان رقم نهاي آن را محاسبه كرد.

حوزه‌ها و محصولات تحت پوشش:

يارانه اعطايي به كارت فرهنگي مي‌تواند به تمام بخش‌هاي فرهنگ و محصولات فرهنگي تسري پيدا كند، اما در بدو امر به نظر مي‌رسد متمركز بر دو حوزه كتاب و سينما باشد:

1. مبلغ يارانه فرهنگي توسط پوزهاي خاصي كه در سينماها و كتابفروشي ها قرار مي‌گيرد، قابل مصرف است.
2. اين مبلغ در مصارف ديگر به كار گرفته نمي‌شود چرا كه امكان تراكنش در ساير پوزها را ندارد.

در فاز بعدي مي‌توان به ساير بخش‌هاي فرهنگي نيز اين امكان را داد تا بتوانند از پوزهاي كارتهاي فرهنگي استفاده كنند، همچون سالن هاي تئاتر، موزه ها، كتابخانه‌ها (پرداخت حق عضويت) ، تالارهاي موسيقي، نمايشگاه‌هاي استاني كتاب، نماي